حمیدرضا شاه‌آبادی در گفتگو با خبرنگار مهر با اشاره به سفر جمعی از نویسندگان حاضر در طرح رمان نوجوان کانون پرورش فکری کودکان به مشهد مقدس اظهار داشت: رمان به عنوان یک ژانر ادبی پرطرفدار در کشور ما در سال‌های اخیر لااقل در حوزه تالیف مغفول واقع شده است و به طور معمول تمرکز و زمان‌گذاری لازم برای تالیف آن کمتر مهیا بوده است. از سوی دیگر انگیزه‌هایی که به نوشتن در قالب این گونه ادبی رنگ و بویی می‌داد نیز کمرنگ و کم رونق بوده و در نتیجه رمان به ویژه رمان نوجوان نتوانسته بود در این سال‌ها رنگ و بویی جدی به خود بگیرد. طبیعی است وقتی نویسندهای نزدیک به یک سال از عمر خود را صرف نوشتن رمانی بکند و کمتر از یک میلیون تومان دریافتی داشته باشد، دیگر انگیزه‌ای برای نوشتن در او باقی نمی‌ماند.
وی افزود: در اسفند ماه سال 88 و در دوره مدیریت جدید کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان و به منظور رفع این مشکل بنیادی، در مجموعه کانون به این فکر شد که باید شرایط تالیفی مناسب در راستای تولید آثار باکیفیت در گونه رمان برای نوجوانان بیاید و نخستین قدم ما هم در این راستا ایجاد انگیزه در میان نویسندگان برای خلق اثر بود.
شاه آبادی افزود: طرح رمان نوجوان کانون با این هدف شکل گرفت و سعی کرد در گام نخست شرایط مالی قراردادهای خود را به گونه‌ای تعریف کند که نسبت به قراردادهای مشابه تا پیش از این درجه رضایت مندی بیشتری برای نویسنده ایجاد کند و از سوی دیگر منجر به تولید آثاری شود که دارای درجه بندی کیفی است؛ به این معنی که هرچه کیفیت خلق اثر بالاتر رود می‌توان رقم مالی قرارداد انتشار اثر را هم بالاتر برد.
مسئول طرح رمان نوجوان کانون افزود: این طرح همچنین درصدد این برآمد تا شرایطی را فراهم کند تا نویسندگان بتوانند با فراغ بال بیشتری به سوی تولید اثر ادبی بروند.
شاه آبادی با اشاره به اجرای برنامه‌های نشست برای نویسندگان حاضر در این طرح گفت: بر اساس برنامه ریزی ما، نویسندگان حاضر در این طرح هر 45 روز یک بار نشستی را در تهران و یکی از استان‌های کشور با یکدیگر خواهند داشت و طی آن بخشی از آثار خود را برای جمعی از نویسندگان حاضر در این طرح می‌خوانند و در معرض نقد آنها قرار می‌دهند. همچنین در این نشست‌ها مخاطبان نوجوان این آثار نیز به اظهار نظر درباره آنها می‌پردازند که دوره جدید این نشست از 18 تا 21 بهمن در مشهد مقدس برپا می‌شود.
وی ادامه داد: سه سال پس از آغاز این طرح حس می‌کنم که پس از انتشار نزدیک به 50 عنوان اثر در قالب این طرح، درجه کیفی آثار به حد قابل قبولی رسیده است و بسیاری از نویسندگان با استفاده از این بستر برای نوجوانان به شکل جدی دست به قلم برده اند.
مسئول طرح رمان نوجوان کانون پرورش فکری کودکان و نوجوان گفت: در نشست چهارروزه مشهد بیش از 12 اثر از نویسندگان در قالب چهار نشست کارشناسی به نقد و بررسی گذاشته خواهد شد.
شاه آبادی در ادامه در پاسخ به سئوالی درباره زمان بندی تولید آثار در قالب طرح رمان نوجوان تصریح کرد: ما برای هر اثر قراردادی میان 6 ماه تا یک سال زمان برای تالیف اثر با نویسنده می‌بندیم و در صورت نیاز و بنا بر اعلام وی این زمان را تمدید نیز می‌کنیم. در نتیجه حس می‌کنم که به هیچ عنوان از نظر زمانی نویسندگان ما در این طرح در محدودیت و فشار قرار ندارند و تولید اثر هرگز قربانی زمان نمی شود.
وی همچنین با اشاره به مبالغ قرارداد تالیف برای این اثر گفت: تمام سازمان‌های دولتی فعال در زمینه انتشار رمان بسیار بیش از طرح رمان نوجوان حق التالیف پرداخت می‌کنند. شاید این مبالغ تا پیش از این کمتر از طرح رمان نوجوان بود، اما الان حق التالیف‌های موسسات دولتی برای نوشتن یک رمان نوجوان گاه تا چهار برابر ما نیز هست و با این حال حتی نیمی از موفقیت‌های ما را نیز کسب نکرده اند.
نوینسده رمان «لالایی برای دختر مرده» افزود: گاه پیش آمده ما حق التالیف را پنج ماه پس از انتشار اثر به نویسنده پرداخت کرده‌ایم و این به معنی آن است که نویسندگان حاضر در این طرح برای پول به ما کار تحویل نمی دهند و این مساله برای آنها عاملی تعیین کننده در تالیف اثر نیست.
وی افزود: تمام هزینه‌هایی که برای نویسندگان حاضر در این طرح انجام می‌پذیرد در واقع صرف بالابردن کیفیت تولید آثار آنها می‌شود و البته باید بگویم مجموعه هزینه‌هایی که ما در سه سال گذشته برای اجرایی کردن این طرح و برنامه‌های جانبی آن داشته‌ایم به اندازه هزینه تولید یک اثر سینمایی متوسط هم نیست. وقتی یک فوتبالیست درجه دو یا سه برای یک فصل حضور در یک تیم فوتبال با یک انگشت زدن پای قراردادش 500 میلیون تومان می‌گیرد، پرداخت 5 یا 6 میلیون تومان برای تالیف یک رمان بالا نیست.
وی افزود: معتقدم آنچه تا به حال در قالب این طرح منتشر شده است از نظر کیفی بالاتر از سطح عمومی رمان نویسی در ایران است و حرف‌های تازه‌ای را برای گفتن در خود داشته است. اغراق نیست اگر بگویم بسیاری از نویسندگان حاضر در این طرح بهترین اثر طول کاریشان در قالب این طرح خلق شده است. البته معتقدم آثار معمولی هم در قالب این طرح وجود دارد، اما کلیت این طرح نمایه‌ای از وضعیت عمومی ادبیات نوجوان در ایران است.
شاه آبادی اظهار امیدواری کرد تا نمایشگاه کتاب سال آینده 20 عنوان تازه به آثار طرح رمان نوجوان افزوده شود.
وی در پایان افزود: ما تا کنون برای تالیف 105 رمان در این مجموعه قرارداد بسته ایم و جالب این است که بگویم که هیچ کدام از نویسندگان برای حضور در این طرح دعوت نشده اند. در واقع ما جز فراخوان اولیه خودمان در سال 88 که 20 نویسنده را برای حضور در نشست معرفی این طرح دعوت کردیم، تا به حال از هیچ فرد دیگری برای حضور در این طرح دعوت به عمل نیاورده‌ایم و آثار منتشر شده را خود نویسندگان به ما پیشنهاد داده و پس از تصویب در دست تالیف قرار داده اند.
نظر شما